Windows SSD için Nasıl Optimize Edilir?

Windows SSD için Nasıl Optimize Edilir? 🚀

Solid State Drive (SSD) kullanan bilgisayarlarda, performansı artırmak ve ömrünü uzatmak için belirli ayarları yapmak gereklidir. Windows, SSD’leri otomatik olarak tanır ve çoğu ayarı uygular, ancak bazı optimizasyonları manuel olarak yapmak performans açısından faydalıdır.

Bu rehberde Windows 10 ve Windows 11’de SSD’nizi nasıl optimize edebileceğinizi adım adım anlatıyoruz.

1. SSD Trim Özelliğini Etkinleştirin

TRIM komutu, SSD’nin gereksiz verileri silerek daha verimli çalışmasını sağlar. TRIM’in etkin olup olmadığını kontrol etmek için şu adımları izleyin:

TRIM Durumunu Kontrol Etme ve Etkinleştirme

1. Başlat menüsüne “Komut İstemi” yazın ve Yönetici olarak çalıştırın.
2. Aşağıdaki komutu yazın ve Enter’a basın: fsutil behavior query DisableDeleteNotify
3. Eğer DisableDeleteNotify = 0 sonucu çıkarsa TRIM etkin demektir.
   • Eğer DisableDeleteNotify = 1 sonucu çıkarsa, TRIM devre dışıdır.
4. TRIM’i etkinleştirmek için şu komutu girin: fsutil behavior set DisableDeleteNotify 0

📌 Öneri: SSD’nizin TRIM destekleyip desteklemediğini öğrenmek için üretici web sitesinden model özelliklerini kontrol edebilirsiniz.

2. Disk Birleştirme Yerine Optimizasyon Yapın

SSD’lerde disk birleştirme gereksizdir ve ömrü kısaltabilir. Ancak Windows, SSD’ler için “Optimizasyon” adı altında farklı bir işlem yapar.

SSD Optimizasyonu Nasıl Yapılır?

1. Başlat → Bu Bilgisayar → C: sürücüsüne sağ tıklayın → “Özellikler”i seçin.
2. “Araçlar” sekmesine gidin ve “Sürücüyü İyileştir” butonuna tıklayın.
3. SSD sürücünüzü seçin ve “İyileştir” butonuna basın.

Windows, SSD için TRIM komutunu çalıştırarak gereksiz verileri temizler ve daha iyi performans sağlar.

📌 Öneri: Windows 10 ve 11’de bu işlem otomatik olarak haftada bir kez yapılır. Manuel olarak yapmak isterseniz yukarıdaki adımları takip edebilirsiniz.

3. Sanal Belleği (Pagefile) Düzenleyin

Windows, yetersiz RAM durumunda sanal bellek (Pagefile.sys) dosyasını kullanır. Ancak SSD üzerinde aşırı okuma/yazma yapması SSD’nin ömrünü azaltabilir.

Sanal Bellek Ayarlarını Değiştirme

1. Başlat → Ayarlar → Sistem → Hakkında yolunu izleyin.
2. “Gelişmiş Sistem Ayarları” seçeneğine tıklayın.
3. Açılan pencerede “Gelişmiş” sekmesine gidin ve “Performans” ayarlarına tıklayın.
4. “Sanal Bellek” bölümünde “Değiştir” butonuna basın.
5. “Tüm sürücüler için disk belleği dosyası boyutunu otomatik yönet” seçeneğini kaldırın.
6. SSD sürücüsü için özel boyut belirleyin veya sanal belleği başka bir HDD’ye taşıyın.

📌 Öneri: SSD’ye aşırı yük binmesini önlemek için fiziksel RAM’iniz yeterliyse sanal belleği devre dışı bırakabilirsiniz. Ancak düşük RAM (8 GB veya daha az) kullanıyorsanız sanal belleği açık bırakmanız önerilir.

4. Windows Hızlı Başlatma Özelliğini Devre Dışı Bırakın

Windows’un “Hızlı Başlatma” özelliği, SSD’lerde ekstra yazma işlemleri yaparak ömrünü kısaltabilir.

Hızlı Başlatmayı Kapatma

1. Başlat → Denetim Masası → Güç Seçenekleri yolunu izleyin.
2. Sol menüden “Güç düğmesinin yapacaklarını seçin” seçeneğine tıklayın.
3. “Şu anda kullanılamayan ayarları değiştir” butonuna tıklayın.
4. “Hızlı başlatmayı aç (önerilen)” seçeneğinin işaretini kaldırın.
5. Değişiklikleri kaydedin ve bilgisayarı yeniden başlatın.

📌 Öneri: SSD’ler zaten hızlı olduğu için “Hızlı Başlatma” özelliği ekstra bir avantaj sağlamaz. Aksine, SSD’ye gereksiz yazma işlemi yaptığından devre dışı bırakılması önerilir.

5. Arka Planda Çalışan Gereksiz Programları Kapatın

SSD’nin okuma/yazma hızını artırmak için arka planda gereksiz çalışan programları kapatabilirsiniz.

Başlangıçta Açılan Programları Devre Dışı Bırakma

1. Görev Yöneticisini açın (Ctrl + Shift + Esc).
2. “Başlangıç” sekmesine tıklayın.
3. Gereksiz programları sağ tıklayıp “Devre Dışı Bırak” seçeneğini seçin.

📌 Öneri: Özellikle Adobe, Skype, OneDrive, Spotify, Discord gibi arka planda çalışan programları devre dışı bırakabilirsiniz.

6. SSD İçin AHCI Modunu Etkinleştirin

SSD’lerin performansını artırmak için AHCI (Advanced Host Controller Interface) modunun açık olması gereklidir.

AHCI Modu Açık mı? Kontrol Edin

1. Başlat menüsüne “Aygıt Yöneticisi” yazın ve açın.
2. “IDE/ATA Denetleyicileri” sekmesini genişletin.
3. Eğer burada “AHCI” ibaresi varsa, AHCI zaten etkin durumdadır.
4. Eğer yoksa, BIOS’a girerek AHCI modunu açabilirsiniz.

📌 Önemli: BIOS’tan AHCI modunu açarken dikkatli olun! Yanlış yapılandırma sistemi açılmayacak hale getirebilir.

7. SSD Üzerinde Gereksiz Dosyaları Temizleyin

SSD’ler doldukça performansı düşebilir. Boş alanı artırmak için gereksiz dosyaları temizleyin:

SSD Disk Temizleme:

1. Başlat menüsüne “Disk Temizleme” yazın ve açın.
2. SSD sürücüsünü seçin ve “Tamam” butonuna basın.
3. Gereksiz dosyaları seçin ve “Dosyaları Sil” butonuna tıklayın.

📌 Öneri: SSD’de en az %10 boş alan bırakmanız önerilir.

Sonuç

✅ TRIM özelliğini etkinleştirin.
✅ SSD’de gereksiz yazma işlemlerini azaltın (sanal bellek, hızlı başlatma, disk birleştirme vb.).
✅ AHCI modunu kullanarak maksimum performansı elde edin.
✅ Arka planda çalışan gereksiz uygulamaları kapatın.
✅ Düzenli olarak gereksiz dosyaları temizleyerek boş alan açın.

🚀 Bu optimizasyonları yaparak SSD’nizin ömrünü uzatabilir ve bilgisayarınızı daha hızlı hale getirebilirsiniz!